Kulak Kristalleri Neden Oynar?

Dünyada pek çok insanın muzdarip olduğu hastalıklardan biri olan vertigo, insanlar arasında kulak kristallerinin oynaması olarak bilinen bir rahatsızlık nedeniyle ortaya çıkar. Bu duruma sahip kişiler genellikle rahatsız edici baş dönmesi yaşarlar. Çok sıkıntılı bir durum olmasına rağmen tedavi edilebilir bir hastalıktır. Kulak Kristalleri oynamak bireyin yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürür. Yatakta dönerken veya eğilirken baş dönmesi gibi belirtilerle KBB kliniklerine başvuranlar, kısa bir tedaviden sonra eski sağlıklı hayatlarına dönebilmektedir.

Kulak kristalleri, iç kulakta yer alan ve tıbbi terminolojide otolit olarak bilinen kalsiyum karbonat içeren sıvı yapılardır. İç kulak; yarım daire biçimli kanalları ve denge organlarını içeren üç ana bölümden oluşur. İç kulakta denge organlarının bulunduğu kısımda kulak kristalleri hareketsizdir. İnsanların dengesi üzerinde büyük etkisi vardır.

İyi huylu paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV) olarak da bilinen kulak kristallerinin çeşitli nedenlerle sabit yerlerinden koptuğu duruma kulak kristali oynaması denir. 

Yer değiştiren kulak kristalleri arka yarım daire kanallarına gider ve bu kanalların ters yönünde hareket eder. Bu geriye doğru hareket nedeniyle beyne yanlış sinyal gönderilir ve kişi hala hareket ediyormuş gibi hisseder. 

Göz ve boyun hareketlerinin doğru sinyalleri beyne gönderilir. Beynin bu sinyalleri yorumlaması için gereken sürede kişide baş dönmesi ve istemsiz göz hareketleri gibi olumsuz durumlar gözlenir. Bu süre genellikle sadece 1020 saniyedir ancak daha ileri durumlarda artabilir.

Kulak kristali oynaması mekanik sebeplerden kaynaklandığı için ilaç tedavisi ve cerrahi yöntemler olmaksızın çeşitli fiziksel hareketler yardımı ile tedavi edilir. Bu hareketlere manevra denir. 

Teşhis ve tedavi aynı anda gerçekleştirilir. Etkili bir tedavi için bu kristallerin hangi kulakta oynadığını belirlemek son derece önemlidir. Tedavide Epley manevrası, Semont manevrası gibi çeşitli manevralar kullanılır ve ardından hastalara ev egzersizi önerilir. Çoğu hasta, nadiren ikinci bir manevra gerektiren tek bir manevra ile iyileşir. Tedaviyi tamamlamak için tekrarlanan seanslar gerekebilir. Tedavisi mümkün olmayan ağır hastalarda cerrahi yöntemler kullanılabilir. Tedavi sonrası dönemde ani hareketlerden kaçınmak, stresten uzak durmak ve uyku kalitesini artırmak oldukça önem arz etmektedir.