Safra Kesesi İltihabı (Kolesistit) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Safra kesesi, homeostaz (vücudun kendi dengesi) ve sindirim salgılarının depolanması açısından çeşitli mineral ve vitaminlerin emilimini etkileyen önemli bir organdır. 

Karaciğerin alt arka kısmında yer alan bu yapı yaklaşık 10 cm uzunluğundadır ve bir nevi kese görevi görür. Ana görevi karaciğerde üretilen safrayı depolamaktır. 

Safra, alkali olan, sindirime yardımcı olan ve en önemlisi yağ sindirimini kolaylaştıran sıvılar içerir. 

Safranın pH'ı ve içerdiği maddelerin oranı belirli sınırlar içinde olduğu sürece insanlar sağlıklı sindirim fonksiyonlarını yerine getirebilirler. Bu koşullar anormal değişikliklerde olduğunda hastalık oluşur. Bunlar arasında en sık görülen hastalıklar safra kesesi iltihabı yani kolesistittir.

Karaciğerde üretilen ve safra kanallarından mesaneye atılan safranın rengi sarıyeşildir. Safra kesesinin vücutta iki ana işlevi vardır. Safra kesesinin asıl görevi safra salgısını kapasitesi dahilinde depolamaktır. 

Temel yapısı ile mideden kaynaklanan asidik enzimleri nötralize eder ve bağırsağın ilk bölümünü (duodenumu) sindirime hazırlar. Karaciğer tarafından keseye salınan bu salgı, büyük yağlı gıda parçacıklarının emilmeden önce küçük parçalara ayrılması için gereklidir. 

Safra ayrıca oksijenin kana taşınmasından sorumlu olan hemoglobinin parçalanma ürünlerini de içerir. Hemoglobinin yıkım ürünleri olan bilirubin ve kolesterole ek olarak safra tuzları, safra asitleri, sodyum, klor, kalsiyum, bikarbonat ve su safra içeriğini oluşturur. Safra kesesinde depolanan bu salgı daha sonra ana boşaltım yolları ile bağırsağın ilk bölümüne aktarılır ve ince bağırsakta sindirim başlar.

Safra kesesi iltihabı, hastalık ilerledikçe ağrının artması ve vücutta komorbid sonuçlara neden olması nedeniyle kadınlarda daha sık görülen bir durumdur. Çeşitli risk faktörleri, hastalığın gelişme olasılığını artırabilir.

Kolesistit teşhisinde vücuttaki ardışık semptomları anlamak önemlidir. Çünkü iltihaplanma önce kan sayımı değerlerinde kendini gösterir ve daha sonra çeşitli patolojiler ile kesin tanıyı ortaya koyar. Hastaların sağlık kuruluşlarına başvururken en çok şikayet ettikleri belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

Hastalar sağlık kuruluşlarına başvurduktan sonra tüm tetkikler bulgular ışığında yapılır. Kan değerleri ve görüntüleme yöntemleri ile teşhis konulduktan sonra hastanın durumuna göre tedavi planı hazırlanır. 

Öncelikle hasta bir süre doktor kontrolünde tutulur ve bu süre içerisinde beslenme alışkanlıkları kontrol edilir; Gerekirse oral beslenmeye ara verilir. Kanalda tıkanıklık varsa taşın boyutuna ve iltihabın seyrine göre antibiyotik tedavisi başlanır. 

Hastanın ağrısını gidermek ve iltihabı azaltmak önceliklerdir. Kolelitiazis veya ciddi şekilde yayılmış safra kesesi iltihabı olan hastalar için en yaygın tedavi safra kesesinin laparoskopik olarak çıkarılmasıdır. 

Karında 11,5 cm'lik deliklerden asa benzeri aletler yardımıyla operasyonu gerçekleştiren doktor, operasyon bölgesinin yansıdığı ekrandan operasyonu gözlemler. Vücutta derin ve büyük kesiler yapmak yerine kapalı cerrahi yöntemle yapılan bu işlem hem doktor hem de hasta için daha konforludur.